Choinka

Niektórzy uważają, że historia choinki sięga jeszcze czasów antycznych. W starożytnym Rzymie mieszkańcy, by uhonorować boga urodzaju, ozdabiali drzewa liściaste bluszczem i laurem. U Celtów taką rolę pełniła jemioła. Egipcjanie świętując najkrótszy dzień w roku znosili zielone liście palm daktylowych do swoich domów, jako symbol „triumfu życia nad śmiercią”. Dla druidów żywe gałązki ostrokrzewu oznaczały wieczne życie, a w mitologii nordyckiej symbolizowały odrodzenie boga światła i piękna – Baldera.

Choinki, głównie świerki i jodły, pojawiły się znacznie później. Uznaje się, że to niemieccy protestanci jako pierwsi zaadaptowali zwyczaj strojenia drzewka, później ich śladem podążali inni.

Jest wiele teorii na temat genezy zwyczaju dekorowania choinek. Najstarsze informacje o drzewku przyozdabianym na Boże Narodzenie pochodzą z XV-i XVI-wiecznych kazań kościelnych. W tamtych czasach mieszkańcy Alzacji ustawiali w domach drzewka iglaste i przyozdabiali je naturalnymi ozdobami (jabłuszkami, ciasteczkami czy ozdobami z papieru).

Jeszcze w XVI w. ustrojona choinka była rzadkością, widywaną jedynie w bogatszych domach. Z czasem zwyczaj ubierania drzewka w czasie Świąt Bożego Narodzenia zyskiwał na popularności. W XIX wieku choinka spopularyzowana została w Anglii i Francji, a potem w krajach Europy Południowej. Stała się w Europie najbardziej rozpoznawanym symbolem świąt Bożego Narodzenia.

Zwyczaj ubierania choinki szybko rozpowszechnił się w całej Europie, jednak w Polsce choinka pojawiła się dość późno, bo dopiero na przełomie XIX i XX wieku. W Polsce tradycję bożonarodzeniowego drzewka „zawdzięczamy” kolonistom niemieckim, którzy pojawili się u nas podczas zaborów. Początkowo choinkę można było spotkać głównie u mieszczaństwa. Stamtąd zwyczaj przeniósł się do domów polskiej szlachty i magnaterii. Przez swoją zieleń zachowywaną nawet w zimie stała się symbolem Chrystusa jako „drzewa życia”.

Na wsi choinki pojawiły się dopiero w okresie międzywojennym, wypierając tradycyjną polską ozdobę, jaką była jemioła czy podłaźniczka, czyli przyozdobiony czubek jodły, świerka lub sosnowej gałęzi, którą wieszało się pod sufitem, zastępując znacznie starszy słowiański zwyczaj dekorowania snopu zboża, zwanego Diduchem.

Symbolika ozdób choinkowych, jak i samego drzewka, ma swe korzenie w tradycji ludowej:

- Gwiazda Betlejemska, którą umieszczano na szczycie drzewka, miała pomagać w powrotach do domu z dalekich stron.

- Oświetlenie choinki broniło dostępu złym mocom, a także miało odwrócić nieżyczliwe spojrzenia ludzi (zły urok). W chrześcijańskiej symbolice religijnej wskazywało natomiast na Chrystusa, który według tych wierzeń miał być światłem dla pogan.

- Dzwonki symbolizowały dobre nowiny i radosne wydarzenia.

Do dzisiaj, w Polsce, w wigilijny wieczór pod choinką znajdują się prezenty, przyniesione, w zależności od regionu, przez Aniołka, Dzieciątko, Gwiazdkę, Gwiazdora lub Świętego Mikołaja. Jest to tradycja rzadko spotykana w innych krajach, gdzie prezenty są ofiarowywane w Boże Narodzenie.

Chyba nikt dziś nie wyobraża sobie Świąt Bożego Narodzenia bez przystrojonego drzewka. Mimo to, iż tradycja ubierania choinki znacznie ewoluowała, to w trakcie przyozdabiania drzewka nadal powracamy do bajkowego świata Bożego Narodzenia, który pamiętamy z dzieciństwa.

Życzę wielu magicznych chwil przy choince: )